ایمیل :   رمز عبور :        فراموشی رمز؟  


آخرین نقدها
نام ارسال کننده : جابر ترمک
درود بر اساتید گرانقدر.... - شعر زیبای استاد و نظرات خوب اساتید را خواندم. تنها چیزی که به نظرم آ   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : ابراهیم حاج محمدی
با سلام و درود. - بر خلاف دیدگاه سرکار خانم بهرامچی بر این باورم که شاعرانگی در بیت بیت این غزل که   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : صادق ایزدی گنابادی
سلام - - گرچه حقیر به استقلال بیت در غزل اعتقاد دارم و کلا چالش ایجاد کردن در خصوص عدم تناسب د   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : مهسا مولائی پناه
   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : حنظله ربانی
درود - متنی ساده بود تا شعر - هم از نظر ساختار و هم از نظر محتوا - دور از شعر بود - اشعار   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : محمد یزدانی جندقی
سلام محمد علی رضا پور عزیز شاعر گرانقدر . - حقیر را به خوانش اشعارتان فرا خوانده اید ؛ از حسن اعتم   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : محمدعلی رضاپور
سلام و درود بر استاد گرانقدرم جناب خادمیان عزیز! - - استادبزرگوار! فرموده تان درست است و حقیر ه   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : صدرالدین انصاری زاده
فرد اعلی نباشیم! - """""""""""""""""""""" - نمی دانم در ادبیات این کشور چه می گذرد. بهتر بگویم:   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : اله یار خادمیان
سلام و درود میلاد مسعود امام زمان بر شما مبارک باد - - جناب رضا پور عزیز بیت ششم مصرع اول   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : رضا محمدصالحی
سلام و عرض ادب - از استاد صفادل همیشه اشعار خوب خوانده ام و این بار نیز ، ضمن احترام به نظر سرکار   ....    لینک شعر مورد نظر


آرشیو کامل



Share



وحشی بافقی و شعر عاشورا
                                         به نام خدا

 
روزنامه خبر جنوب
http://www.khabarads.ir/jonoob/archive/1391-9-16/ShowPage.php?View=43-91.9.16-www.khabarAds.com.jpg
 

 
 
 کمال الدین محمد وحشی بافقی از شاعران نامی ادبیات پارسی و از ترکیب بند سرایان توانا و ماندگار ادب پارسی است. این شاعر ارزشمند در قالب های : مثنوی و نیز قصیده نیز آثار ارزشمند و درخور را دارا  است . در ذیل به بررسی اشعار نینوایی این شاعر گرانسنگ می پردازیم
 
 

 
 
وحشی بافقی در ترکیب بند عاشورایی مقامی در خور یافته است و ترکیب بند 5 بند این شاعر گرانسنگ از آثار برتر عاشورایی است که در اقتفای ترکیب بند مرثیه پرداز سترگ عاشورا  " محتشم کاشانی"  سروده شده است .محتشم کاشانی در پی خوابی که در آن به محضر مطهر رسول اکرم (ص) یا بنا بر روایتی ,امام علی (ع) نایل می گردد ترکیب بند " دوازده بندی" با بیت آغازین :  " باز این چه شورش است که در خلق عالم است      باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است " را می سراید که پس از ایشان مورد اقتفا و استقبال جمع کثیری از شعرای نامی قرار می گیرد . "وحشی بافقی " یکی از برجسته ترین شعرای این گروه است . ترکیب بند او در وزن عروضی بلند " مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)" سروده شده است . در بند نخست شاعر بافق :
 
روزی است این که حادثه کوس بلا زده ست
کوس بلا به معرکهٔ کربلا زده‌ست
 
بدون مقدمه پردازی وارد " معرکه کربلا " می شود و مخاطب را درگیر اثر عاشورایی می کند .
سپس می سراید:
 
روزی است این که بسته تتق آه اهل بیت
چتر سیاه بر سر آل عبا زده ست
 
و روز عاشورا را روز سیاه و روز عزای  " آل عبا " معرفی می گرداند
آری ماه محرم ماه ندامت است واین ندامت شعله ی قیامت  در جانها می اندازد:
 
یعنی محرم آمد وروز ندامت است
روز ندامت چه , که روز قیامت است
 
دربند دوم ترکیب بند عاشورایی:
حضرت رسول(ص) , حضرت خیر النسا صدیقه طاهره(ع) , بر سید شهید آل محمد(ص) می گریند و " سیاه " بر تن می کنند:
 
کرده سیاه حلۀ نور این عزای کیست
خیرالنسا که مردمک چشم مصطفاست
 
این عزای عظیم نه در عالم دنیا بلکه"عزای عالم ملکوت " نیز در اشتعال است:
 
این ماتم بزرگ نگنجد در این جهان
آری در آن جهان دگر"تیر"این عزاست
 
وحشی بافقی , این مرثیه سرای توانا به این نکته نیز اشاره کرده است که: " در عالم ملکوت " عاملانفاجعهدشت بلا مورد عذاب و شکنجه الهی که همان " تیر " و عذاب الهی است شکنجه می گردند
 
در " بند سوم"ترکیببند کوفیان مورد خطاب قرار گرفته , سرزنش می گردند:
 
ای کوفیان چه شد سخن بیعت حسین(ع)                        
****
آنگاه از شهید والا مقام مسلم بن عقیل (ره) یاد می کند و کوفیان را عتاب می کند:
 
از نامه های شوم شما مسلم عقیل
با خویش کرد خوش الم فرقت حسین(ع )
 
سپس از خداوند بلند مرتبه یاد می کند که "قهر الهی " در روز قیامت " کوفیان " را در بر گرفته به نحوی که بر " بدن انبیا (س) " ,  " لرزه ی بیم " می افتد :
 
حالی شود که پرده ز قهر خدا فتد
وز بیم  لرزه بر بدن انبیا فتد
 
در بند چهارم ترکیب بند عاشورایی
سپس از مصائب ظهر عاشورا یاد می کند :
یا حضرت رسول ببین بر حسین خویش
کز هر طرف که می‌نگرد تیغ وخنجراست
 
یا حضرت رسول ، میان مخالفان
بر خاک و خون فتاده ز پشت تکاور است
و در آن ظهر عطشناک و در نبرد نابرابر حضرت سیدالشهدا (ع) و تمامی اصحاب ایشان به شهادت می رسند:
زین العباد ماند و کسش همنفس نماند
در خیمه غیر پردگیان هیچ کس نماند
وحشی بافقی دربند پایانی  خطاب به حضرت سیدالشهدا (ع)  می سراید:
یا شاه انس و جان تویی آن کز برای تو
از صد هزار جان و جهان می توان گذشت

آنگاه نماد " آزادگی و شهادت در راه حق "شهید حربن یزید ریاحی (ره) را خطاب قرار می دهد:
جانها فدای حر شهید و عقیده اش
کآزاده وار از سر جان در جهان گذشت

مقام شهدا والاترین مقام هاست:
 
وحشی کسی چه دغدغه دارد ز حشر و نشر
کش روز نشر با شهدا می کنند حشر
 
در ذیل بند دومین ترکیب بند وحشی بافقی که کوفیان مورد سرزنش قرار گرفته اند را  می خوانیم:
 
 
 
 
ای کوفیان چه شد سخن بیعت حسین
و آن نامه‌ها و آرزوی خدمت حسین
ای قوم بی‌حیا چه شد آن شوق و اشتیاق
آن جد و هد درطلب حضرت حسین
از نامه‌های شوم شما مسلم عقیل
با خویش کرد خوش الم فرقت حسین
با خود هزار گونه مشقت قرار داد
اول یکی جدا شدن از صحبت حسین
او را به دست اهل مشقت گذاشتید
کو حرمت پیمبر و کو حرمت حسین
ای وای بر شما و به محرومی شما
افتد چو کار با نظر رحمت حسین
دیوان حشر چون شود و آورد بتول
پر خون به پای عرش خدا کسوت حسین
حالی شود که پرده ز قهر خدا فتد
و ز بیم لرزه بر بدن انبیا فتد
 
 
 

 
در ترکیب بند " در سوگواری حضرت حسین(ع)"  با مصراع آغازین " روزی است این که حادثه کوس بلا زده ست"  ردیف های شعری قابلیت بالایی در بیان مرثیه در قالب شعری ترکیب بند را دارا هستند . واژگان شعری استوار و محکم و دارای احساس و عاطفه بالایی در بیان شعر عاشورایی هستند . پیام عاشورایی نیز در این ترکیب بند به خوبی گنجانیده شده است . معانی با کنایات و  استعارات شاعرانه از قبیل : "سیاه حلۀ نور" , "چتر سیاه ", "زانوی داد" ," چشمۀ بقا " ,"نامه های شوم " و... مزین شده است.  وزن عروضی شعر بلند و تعداد ابیات نیز 40 بیت می باشد که مخاطب را در مرثیه بخوبی فرو برده استو این ترکیب بند را در ردیف ترکیب بند های ارزشمند عاشورایی سروده شده در استقبال ترکیب بند محتشم کاشانی قرار داده است
 
                                                                                               
منبع : دیوان وحشی بافقی انتشارات نوبهار

محمد حسین نورانی شیرازی ( نصرتی )
کلمات کلیدی این مطلب :  وحشی بافقی ، شعر عاشورا ،

موضوعات :  عاشورایی ، سایر ،

   تاریخ ارسال  :   1391/10/7 در ساعت : 23:57:22   |  تعداد مشاهده این شعر :  4264


کسانی که این شعر را می پسندند :

ارسال نقد و نظر برای اعضا

   
ارسال نظر برای غیر اعضا







متن های ارسالی برای "نقد" توسط دارنده دفتر شعر قابل مشاهده و تایید نخواهد بود و تنها توسط مسئول بخش نقدها بررسی و تایید خواهند شد. در صورتی که میخواهید نظری را خصوصی برای صاحب اثر ارسال کنید از بخش نظرات استفاده بفرمایید.

ایمان کریمی
1391/10/8 در ساعت : 16:24:51
سلام
برا ما ائینی نویسان بسیار مفید بود
ممنون از زحمتتون




سید محمد حسین شرافت مولا
1395/7/10 در ساعت : 18:17:39
آقای ایمان کریمی
انشاء الله تعالی موفق باشید
التماس دعا
دکتر آرزو صفایی
1391/10/8 در ساعت : 12:21:18
درود بر شما
جستار ارزنده ای است
دست مریزاد
سید محمد حسین شرافت مولا
1395/7/10 در ساعت : 18:16:29
درود بر شما
تشکر بابت نظر دادن بر شعر بنده
یا حق
بازدید امروز : 3,694 | بازدید دیروز : 8,469 | بازدید کل : 122,548,323
logo-samandehi