آخرین اخبار

خنیاگران سرود آزادی
دکتر وحید ضیایی

¤ اشاره :
در روزنامه ایران ( پنج شنبه 29 بهمن ) مقاله ای از شاعر و پژوهشگر ارجمند وحید ضیایی با عنوان « خنیاگران سرود آزادی » ( نظری بر شاعران پیشگام شعر انقلاب ) منتشر شده است . دوستان فرهیخته را به خوانش مقدمه این مقاله دعوت می کنیم .
¤ ¤ ¤
شعر خود یک اتفاق است، حادثه‌ای که در ناگهانی روح بی‌تاب شاعر، مواجهه آدمی‌ است با ناخودآگاه جمعی جهان. تظاهری از عصیان آدمی در کالبد کلمه. شعر به خودی خود درک حضور دیگری‌ است و نبرد آن در ابیات و سطور، انقلابی ا‌ست از سر لبریزی؛ از سر شعوری که شاعر را وا می‌دارد تا در واژه قیام کند و به آشوب جهان بی‌نظم، خاتمه دهد. وقتی هستی شعر وابسته چنین عصیانگری‌ است، مشعر اجتماعی سیاسی شاعر نیز، اگر آبستن حوادثی چون انقلاب و جنگ باشد، این حوادث پی در پی کرده، به خلق آثار ماندگار می‌انجامد؛ چنانچه در ادبیات جهان نیز تاکنون، بهترین آثار تولید شده، محصولاتی تأثیرپذیرفته از فضاهایی اینچنینی بوده‌اند.
انقلاب، پروسه‌ای آنی نیست چرا که آبشخور فکری حادث از آن، در بستر تاریخ، توالی مدلل خود را باید بگذراند و انقلاب اسلامی ایران نیز، حاصل بیش از نیم قرن تلاش آزادیخواهان و متفکران این سرزمین در استقرار قانون و آزادی و حکومتی بود آرمانی. حتی اگر پیشتر و از لحاظ ادبی بنگریم، در توالی حوادث تاریخی و آمد و رفت سلسله‌های مختلف، این اعتراض و عصیان، در قالب ادبیات بوده است. از حافظ تا سیف فرغانی، از منشآت تا قصاید وطنی، آن محبوب پارسی همیشه وجهه‌ای عاصی و انقلابی نیز داشته است چه در قالب شطح کلام، چه در مناظره‌ها و طنزهای پنهان و آشکار.
به طور اخص اما، شعر انقلاب، شعر پایداری، شعر متعهد، یا هر عنوانی که برایش در نظر بگیریم، تظاهر ادبی عصیان نسل‌هایی بود که لزوم تغییر بنیادی در ساختار قدرت را احساس کردند و با تفنگ شعر، به نبرد با اهریمن قصه‌های حقیقی جهان پرداختند. سابقه مبارزه در شعر هر چند به پیشتر از کودتای 28 مرداد برمی‌گردد و عشقی‌ها و فرخی‌ها دارد اما، سرعت‌یافتن جریان اعتراضی در شعر، با حوادث پیاپی دهه‌های 40 و 50، شعر کلاسیک شاعران معترض را از وضعیت سنتی عرفانی – تغزلی خود به تغزل تمثیلی و مثنوی‌های حماسی کشاند. سبزواری و معلم و اوستا از این گروه بودند گرچه شاعران نوپرداز، که در بستر شعر سپید و آزاد، به تبیین اندیشه‌های سیاسی خود می‌پرداختند درصد بزرگتری را به خود اختصاص می‌دادند چهره‌هایی چون طاهره صفارزاده و علی موسوی گرمارودی. نصرالله مردانی، در میانه سنت و مدرنیته و در بستر غزل نو به انقلاب اسلامی پیوست و سید حسن حسینی و قیصر امین‌پور، در دهه 60، زیبایی‌های شعر سنتی و نو را با هم درآمیختند تا به شعری متفاوت برسند.

http://iran-newspaper.com/?nid=6154&pid=8&type=0

تاریخ ارسال :   1394/12/2 در ساعت : 16:6:0       تعداد مشاهده : 232