از نظر اسلام خودكشي چه حكمي دارد؟ و علل و عواقب آن چيست؟
در پاسخ به اين پرسش ابتدا لازم است به اين نكته اشاره كنيم كه: حيات آدمي اولين و عظيم ترين نعمتي است كه خداوند آن را براي رسيدن به تكامل و صعود به قلّه هاي رفيع و عالي معنوي به انسان عطا فرموده است. ازاين رو نه تنها ديگران نمي توانند صدمه اي به اين نعمت الهي وارد سازند، بلكه خود شخص نيز به هيچ عنوان حق ندارد آن را از بين ببرد و بر وي واجب است پيوسته از جان خويش پاسداري و محافظت كند. مالك اصلي انسان خداوند متعال است و نفس انساني امانت الهي است؛ از اين رو بايد از اين امانت خوب محافظت كرد و از بين بردن آن خيانت در امانت الهي است.
البته فقط در راه خدا مي توان جان خويش را فدا نمود. چون حفظ دين الهي و ارزشهاي والاي ديني ـ كه همان راه خداوند است ـ از جان انسان بالاتر، ارزشمندتر و مهمتر است. لذا سيد و سالار شهيدان و سرور آزادگان حضرت امام حسين عليه السلام و ديگر شهداي راه خدا، جان خويش را تقديم نمودند.
در حقيقت اين خود يكي از راههاي رسيدن به كمال، بلكه بهترين و عالي ترين آن است.
حرمت خودكشي در اسلام
خودكشي در فرهنگ اسلامي به معناي عقب نشيني از نيل به غايت كمال و سقوط به وادي حسرت و ناكامي است.
بدين جهت اين عمل از نظر اسلام حرام و محكوم است. چنانكه در قرآن كريم مي فرمايد: «وَلا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إنَّ اللّه َ كانَ بِكُمْ رَحيما، وَمَنْ يَفْعَلْ ذلك عُدْوانا وَظُلْما فَسَوْفَ نُصْليهِ نارا»؛(2) «و خودكشي نكنيد! خداوند نسبت به شما مهربان است. و هر كس اين عمل را از روي تجاوز و ستم انجام دهد، به زودي او را در آتشي وارد خواهيم كرد.»
كلمه «لاتَقْتُلُوا» صيغه نهي است و دلالت بر وجوب ترك عمل دارد.
روايات متعددي نيز درباره مذمت خودكشي وارد شده است. در اين روايات، صاحبان اين عمل اهل جهنم قلمداد شده و بهشت براي آنها حرام شمرده شده است. در ذيل به چند نمونه از روايات اشاره مي كنيم:
1. أبي ولاّد مي گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود: «مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ مُتَعَمِّدا فَهُوَ في نارِ جَهَنَّمَ خالِدا فيها؛(3) هر كس عمدا خودكشي بكند، هميشه در آتش دوزخ خواهد بود.»
2. رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِشَي ءٍ مِنَ الدُّنيا عُذِّبَ بِهِ يَوْمَ الْقِيامةِ؛(4) كسي كه بوسيله چيزي از دنيا خودكشي كند، در روز قيامت بوسيله همان چيز عذاب خواهد شد.»
و در روايت ديگر مي فرمايد: «الذي يَخْنُقُ نَفْسَهُ يَخْنُقُها فِي النّارِ، وَالّذي يَطْعَنُها في النار؛(5) كسي كه خودش را خفه كند، خويشتن را در آتش (دوزخ) خفه كرده است و كسي كه به خودش نيزه زند، در آتش باشد.»
و نيز فرمود: «كان فيمن قبْلَكُمْ رَجُلٌ بِهِ جرحٌ فَجَزَعَ فَأَخَذَ سِكّينا فَخَزَّ بِها يَدَهُ فَمارَقَأَ الدَّمُ حَتّي ماتَ، فَقال اللّه ُ: بادَرَني عَبدي بِنَفْسِهِ؟! ...قد حَرَّمتُ عَلَيه الجَنَّةَ؛(6) ميان انسانهاي پيش از شما، مردي جراحتي برداشت و از شدّت بي تابي كاردي برداشت و با آن دستش را قطع كرد و از شدّت خونريزي مُرد، پس خداوند فرمود: بنده ام، در گرفتن جان خود بر من پيشي گرفت... هر آينه بهشت را بر او حرام كردم.»
3. امام باقر عليه السلام فرمود: «إنَّ المُؤْمِنَ يُبْتَلي بِكُلِّ بَلِيَّةٍ وَيَمُوتُ بِكُلِّ ميتَةٍ إلاّ أَنَّهُ لايَقْتُلُ نَفْسَهُ؛(7) مؤمن ممكن است به هر بلائي مبتلا شود و به هر نوع مرگ بميرد، امّا خودكشي نمي كند.»
4. عمرو بن عبيد بصري مي گويد: «در يكي از جلسات امام صادق عليه السلام شركت نمودم، پس از ورود و عرض ادب، شروع به خواندن اين آيه نمودم كه: «والَّذينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الاثْمِ»؛(8) «آنانكه از گناهان كبيره پرهيز مي كنند.» بعداز خواندن اين آيه لحظه اي سكوت كردم. امام صادق عليه السلام فرمود: عمرو چرا سكوت كردي؟ عرض كردم: اي پسر رسول خدا! گناهان كبيره را برايم مشخص كنيد. حضرت فرمود: اي عمرو! بزرگترين گناهان چند قسم است:
الف. شريك قائل شدن براي خداوند؛
ب. نااميدي از خداوند متعال؛
ج. عاق والدين؛
د. كشتن نفسي كه خداوند آن را حرام كرده است.(9)
در اين روايت «نفس» مطلق است؛ هم شامل خودكشي و هم كشتن ديگران مي گردد.
از مجموع آيات و روايات گذشته استفاده مي شود كه خودكشي از نظر اسلام از گناهان كبيره محسوب مي شود، انجام آن حرام مي باشد، و مرتكبين آن اهل دوزخ اند. حتي برخي از گروههاي اهل سنت مانند حنبليها كسي را كه خودكشي مي كند كافر دانسته و نماز ميت را براي او واجب نمي دانند.(10) آنها در اين باره به اين حديث استدلال مي كنند كه: «إنَّ رَجُلاً قَتَلَ نَفْسَهُ بِمَشاقِصٍ، فَقالَ رَسُول اللّه صلي الله عليه و آله : اَمّا أَنَا فَلا أُصَلِّي عَلَيْهِ؛(11) مردي با نيزه خودكشي كرد و رسول خدا فرمود: من بر اين شخص نماز نمي خوانم.»
به نقل از سايت فرنگي
http://alkami.blogfa.com/post-52.aspx
علی فردوسی
1392/12/12 در ساعت : 11:0:8
سلام جناب نوراللهی
در حرمت خودکشی دراسلام و سایر ادیان الهی شکی نیست. ولی در وجود مسئله ای به نام خودکشی در جامعه ما هم شکی نیست. آن هم با همین دلایل پیش پا افتاده ای که در شعر به آنها اشاره شد. اتفاقا شنیدن یک همچنین خبری باعث سرودن این شعر شد. انشاالله که جوانان ما به این حد از پختگی برسند که جان، این هدیه الهی، را در راه حق به خدمت بگیرند
یا علی
|