ایمیل :   رمز عبور :        فراموشی رمز؟  


آخرین نقدها
نام ارسال کننده : جابر ترمک
درود بر اساتید گرانقدر.... - شعر زیبای استاد و نظرات خوب اساتید را خواندم. تنها چیزی که به نظرم آ   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : ابراهیم حاج محمدی
با سلام و درود. - بر خلاف دیدگاه سرکار خانم بهرامچی بر این باورم که شاعرانگی در بیت بیت این غزل که   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : صادق ایزدی گنابادی
سلام - - گرچه حقیر به استقلال بیت در غزل اعتقاد دارم و کلا چالش ایجاد کردن در خصوص عدم تناسب د   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : مهسا مولائی پناه
   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : حنظله ربانی
درود - متنی ساده بود تا شعر - هم از نظر ساختار و هم از نظر محتوا - دور از شعر بود - اشعار   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : محمد یزدانی جندقی
سلام محمد علی رضا پور عزیز شاعر گرانقدر . - حقیر را به خوانش اشعارتان فرا خوانده اید ؛ از حسن اعتم   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : محمدعلی رضاپور
سلام و درود بر استاد گرانقدرم جناب خادمیان عزیز! - - استادبزرگوار! فرموده تان درست است و حقیر ه   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : صدرالدین انصاری زاده
فرد اعلی نباشیم! - """""""""""""""""""""" - نمی دانم در ادبیات این کشور چه می گذرد. بهتر بگویم:   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : اله یار خادمیان
سلام و درود میلاد مسعود امام زمان بر شما مبارک باد - - جناب رضا پور عزیز بیت ششم مصرع اول   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : رضا محمدصالحی
سلام و عرض ادب - از استاد صفادل همیشه اشعار خوب خوانده ام و این بار نیز ، ضمن احترام به نظر سرکار   ....    لینک شعر مورد نظر


آرشیو کامل



Share



نگاهی تازه به خرافات کهنه در فرهنگ عاشورا

قسمتی از کتاب : جامعه شناسی تحریفات عاشورا، سید عبدالحمید ضیایی، نشرهزاره ققنوس، چاپ پنجم 1391.

_____________
مهم­ترين پرسشي كه ذهن را به خود مشغول مي­ کند، اين است كه ده­ها سال پيش ازاين، دكتر علي شريعتي و استاد مرتضي مطهري نهايت تلاش خود را براي زدودن پيرايه­ ها و تحريفات از رخسارۀ فرهنگ عاشورا به كار بستند. در روزگار ما نيز كم نيستند نوانديشان و دين­شناساني كه صميمانه و بي­ غرض در اين كار به جان مي­ كوشند، اما به راستي چرا اين درخت تنومند ،  در بسياري از مكان ها و زمان ها ، جز ميوه­ هاي تلخ و دل آزار، برگ و بار ديگري نداده و هر روز دريغاگوي روز پيش بايد بود؟

چرا مجاهدت­هاي روشنفكران ديني و دلسوزان دين شناس به تعبير مولانا "جد و جهد بي ­توفيق" بوده و كسي طرفي از اين همه خون خوردن و فريادهاي شكسته برنبسته است؟ مشكل از كجاست و چاره را در كجا بايد جست؟

آيا اين معضل مربوط به خصيصۀ ذاتي فرهنگ عاشوراست كه در برابر تلاش­هاي آسيب­شناسانه(pathologic) ايستادگي مي ­ورزد و هر رفرمي را نافرجام مي ­نهد، يا تلاش­ها عيب­ناك بوده و چندان در شناسايي آسيب­ها و چاره ­جويي براي دفع و رفع آن­ها كامياب نبوده­ اند؟

 آيا به راستي منتقدان تحريفات، طرحي نو و ديگرگونه (‌آن هم با ادبياتي منطقي، سنجيده ، معقول و بي­ هياهو)  در سپهر ارتباطي مخاطبان درانداخته، يا با فرياد و خشم بر باورهاي به زعم خود بي بنياد ديگران تاخته اند؟ آيا "ايدئولوژی حذف" و "همسان­ سازي فكري" بر بخش عظيمي از تلاش ­هاي  دين­شناسانۀ نوانديشان ديار ما سايه نيفكنده است؟

پرسش­هاي مهم و ناكاويدۀ معرفتي/ جامعه ­شناختي ديگري نيز در بررسي تحريفات عاشورا وجود دارد، از قبيل اين كه آیا به صرف براهین عقلانی اقامه شده[1] توسط متفكراني چون دكترشريعتي و  استاد مطهري و گاه حتی توسل به زور این موارد از فرهنگ عامه حذف شده یا فراموش شده اند؟ اساسا در مطالعه فرهنگ چگونه می­ توان اصل را از حاشیه تفکیک نمود؟ از کدام زاویه دید، چیزی اصل است و چیزی حاشیه؟ چگونه باطن/ ذات/ اصل فرهنگی را می­توان از صورت / ظاهر/ حاشیه آن تفکیک کرد؟ آیا فرهنگ بدون صورت ممکن است؟ و... 



[1] .برخي از باورها و اعتقادات ، برگ و بار " علت " اند ، نه دليل . براي حذف يا اصلاح آن ها ، توسل به دليل ، بعضا كارساز نيست چرا كه از جنس دليل نيستند.به قول مولانا :  هر دروني كه خيال انديش شد  /  چون دليل آري ، خيالش بيش شد .

 

کلمات کلیدی این مطلب :  ،

موضوعات :  عاشورایی ،

   تاریخ ارسال  :   1392/8/10 در ساعت : 18:20:42   |  تعداد مشاهده این شعر :  1018


کسانی که این شعر را می پسندند :

ارسال نقد و نظر برای اعضا

   
ارسال نظر برای غیر اعضا







متن های ارسالی برای "نقد" توسط دارنده دفتر شعر قابل مشاهده و تایید نخواهد بود و تنها توسط مسئول بخش نقدها بررسی و تایید خواهند شد. در صورتی که میخواهید نظری را خصوصی برای صاحب اثر ارسال کنید از بخش نظرات استفاده بفرمایید.

ابراهیم حاج محمدی
1392/8/10 در ساعت : 19:4:33
درود دوست عزیز
مرحوم دکتر شریعتی را نباید در ردیف شهید ایت الله مطهری قرار داد . « حسین وارث آدم » آن مرحوم به تعبیر شهید مطهری خود روضه ی مارکسیستی خواندن است که نه تنها پیرایه زدائی از فرهنگ عاشورا نیست که خود پیرایه بستن بر فرهنگ عاشوراست .
عبدالحمید ضیایی
1392/8/12 در ساعت : 6:32:43
دوست عزیز و نادیده ام جناب آقای حاج محمدی
اگر کتاب ناچیز مرا مطالعه می فرمودید در می یافتید که به اغلب این مباحث پرداخته شده و از عمق تعلق خاطر من به استاد شهید مطهری نیز واقف تر می شدید. اما من جز کلام خداوند و معصومین ( علیهم السلام) حرف کسی را فوق نقد و چون و چرا نمی دانم. آیا منظورتان این است که نظر استاد شهید مطهری یا دکتر شریعتی را باید صم بکم پذیرفت ؟ بنده چنین اعتقادی ندارم. در عرصه ی تضارب آرا و تبادل اندیشه ها، به تعبیر مولی الموحدین، توجه به ما قال سزاوارتر از اعتنا به من قال و شخصیت متکلم / مولف است.در همین کتاب از قول برخی عالمان دینی به برخی خطاهای مرحوم شریعتی در تفسیر واقعه و فرهنگ عاشورا و نیز خطای شهید مطهری در گزارش واقعه ی عاشورا نیز پرداخته شده است.امیدوارم خواهان انسداد باب تحقیق علمی نباشید و هیچ حرفی را در حوزه ی فرهنگ ، به اعتبار شخص خاص فصل الخطاب ندانید. کاش می شد نسخه ای از کتاب را تقدیم کنم تا از نقدهای عالمانه ی شما بهره ی بیشتری ببرم. با مهر و سپاس فراوان
ابراهیم حاج محمدی
1392/8/10 در ساعت : 19:7:11
استاد مطهری در نقد کتاب دکتر شریعتی با عنوان « حسین وارث آدم » نوشته اند: « این جزوه ... نوعی روضه ی مارکسیستی است برای امام حسین که تازگی دارد. » باز نوشته اند: « امام حسین این جزوه همان امام حسین مظلوم و محکوم روضه خوانهاست که هیچ نقشی در تاریخ ندارد ، با این تفاوت که امام حسین روضه خوانها لااقلّ سفره ی گریه ای برای توشه ی آخرت پهن کرده و امام حسین این جزوه ـ به وسیله ی روضه ها و گریه ها ـ ابزاری است در دست جناح حاکم برای بهره کشی طبقه ی محکوم. » ( حماسه حسینی ، استاد مطهری ، انتشارات صدرا ، چاپهای دو جلدی ، ج2 ، ص 255 ـ 257 و چاپهای سه جلدی ، ج3 ، ص305)
عبدالحمید ضیایی
1392/8/12 در ساعت : 7:32:26
گمان می کنم یکی از بهترین کتاب ها د رنقد خرافات موجود در فرهنگ عاشورا به طور خاص و فرهنگ دینی ما به طور عام ، کتاب " پدر ، مادر، ما متهمیم" از مرحوم شریعتی باشد. اگرچه حالت شتابزده و سخنرانی دارد اما انصافا کتابی پر نکته ، بصیرت افزا و دردمندانه است. کتاب های شهادت ، پس از شهادت و ... را هم به این فهرست بیفزاییم تا از گستره ی پژوهش های عاشورایی شریعتی آگاه تر شویم. صد البته این سخنان به معنای تعصب یا عقیده ی عقده آمیز درباره ی اندیشه ی شریعتی یا هر شخص دیگری نیست.
عبدالحمید ضیایی
1392/8/10 در ساعت : 19:49:41
جناب حاج محمدی عزیز. سی چهل سال از کوچ هر دو بزرگوار می گذرد ولی ظاهرا حضرتعالی تمایلی به ختم تسویه حساب خونین درون جناحی ندارید!من فقط به اسم مرحوم شریعتی اشاره کردم ولی شما روضه ی مفصلی در ذم شریعتی خواندید! معنی این کار را ( که حتما قربه الی الله و از روی حمیت وغیرت دینی انجام داده اید)نمی فهمم! اگر می خواهید کلمه ی مرحوم را هم برایشان به کار نبرم... خدا روان همه ی اسیران خاک و همین طور من و شما را قرین ارامش گرداند! شریعتی چه من و شما خوشمان بیاید و چه نیاید، در عاشورا پژوهی صاحب نام و تالیفات ارجمند بوده است...
ابراهیم حاج محمدی
1392/8/12 در ساعت : 12:30:39
سلام دوست عزیز
به حضور انور گرامی شما عرض شود که به هیچ عنوان اعتقاد به پذیرش سخن هر شخصیت غیر معصومی { کان من کان } به صورت دربست ندارم . کتب مرحومین شریعتی و مطهری را با اشتیاق و علاقه خوانده ام خلاصه برداری کرده ام و خلاصه بر داری ها را مرور هم کرده ام . قصد جسارت هم به هیچکس نداشته و ندارم . هر کتابی هم که به دستم برسد با اشتباق می خوانم. عرض من به شما این بود که اگر دغدغه ی پیرایه زدایی از ساحت عاشورا خصوصا و اسلام عموما است وسواس بیشتری باید بخرج داده شود . درست است که نباید سخن شهید مطهری را بی برو برگرد پذیرفت اما حداقل متفکری که در خلوص و غیرت دینی او تردیدی نیست و تفکرات و اندیشه های خود را از سرچشمه ای اصلی اسلام بدست آورده است قابل تإمل که باید باشد .


ابراهیم حاج محمدی
1392/8/10 در ساعت : 20:23:35
دوست عزیز و بزرگوار
ارادت من به مرحوم شریعتی اگر از حضرتعالی بیشتر نباشد کمتر نیست / روضه خوانی هم نکردم صرفا به ذکر دو نقل از مرحوم شهید ایت الله مطهری در باره ی اثری از آن مرحوم پرداختم . حضرتعالی که دغدغه ی پیرایه زدائی از ساحت عاشورا دارید باید بیشتر متوجه پیرایه های مدرن باشید . اگر واقعا اینچنین دغدغه ای هست روضه ی مارکسیستی خواندن بر عاشورا به تعبیر کسی که به قول امام خمینی رضوان الله تعالی علیه آثار قلم و زبان او بی استثنا مفید و ارزنده است باید بیشتر از هرچیز دیگری برای شما مسأله باشد . اگر تعبیرات شدید تر از این را از آنمرحوم برای شما با ذکر آدرس دقیق بنویسم قطعا باز هم به حساب تسویه حساب می گذارید . من قطع دارم حضرتعالی که با انگیزه ای قوی دغدغه ی پیرایه زدائی از ساحت عاشورا دارید اگر از نظرات مرحوم شهید مطهری در باره ی اثار او مطلع می بودید به هیچ وجه او را در ردیف آنان که { تلاش خود را براي زدودن پيرايه­ ها و تحريفات از رخسارۀ فرهنگ عاشورا به كار بسته اند } بشمار نمی آوردید . شما فقط به اسم دکتر شریعتی بسنده نکرده اید بلکه او را در ردیف کسانی همچون شهید مطهری به حساب آورده اید که تلاش خود را برای زدودن پيرايه­ ها و تحريفات از رخسارۀ فرهنگ عاشورا به كار بسته اند . این عین جمله ی شماست یک بار متن خود را بخوانید بعد ادعا کنید که فقط به ذکر نام او بسنده کرده اید !!!
* خوب است که می بینید من با کلمه ی { مرحوم شریعتی} جمله ام را آغازیده ام لیکن حضرتعالی آنچنان برآشفته اید که می گویید : { اگر می خواهید کلمه ی مرحوم را هم برایشان به کار نبرم}
*حضرتعالی مرحوم شریعتی را عاشورا پژوه بدانید یا ندانید مختارید ،امّا دیدگاه شهید بزرگوار آیت الله مطهری در باره ی عاشورا پژوهی آنمرحوم همین است که می بینید . تعبیرات تند و صریحتر شهید مطهری را در باره ی این عاشورا پژوه در نامه ی استاد مطهری به امام می توانید بخوانید .
بازدید امروز : 10,301 | بازدید دیروز : 30,900 | بازدید کل : 123,262,408
logo-samandehi