سلام بر شاعر گرامی
تمام لطف ترجیع بند به این است شاعر بتواند بیت ترجیع را به گونه ا ي بياورد كه با بيت آخر هر غزل از نظر معنايي ارتباط داشته باشد در حاليكه در این ترجیع بند بیت تکراری مستقل بوده و مرتبط با بیت اخر غزل ها نيست
چند نمونه از بيت هاي اخر غزلها ي ترجيع بند هاتف اصفهاني را به عنون نمونه خدمت شاعر محترم مي اورم تا موضوع روشن تر شود
اين سخن مي شنيدم از اعضا /حتي الوريد و شريان
كه يكي هست و هيچ نيست جز او /وحده لا اله الا هو
ما در اين گفتگو كه از يك سو /شد زناقوس اين ترانه بلند
كه يكي هست و هيچ نيست جزاو / وحده لا اله الا هو
با يكي عشق ورز از دل و جان / تا به عين القيين عيان بيني
كه يكي هست و هيچ نيست جزاو / وحده لا اله الا هو
با اعتراف به اینکه ترجيع بند ،ترجيع بند نسبتا قابل قبولي است جند تکته را خدمت شاعر عرض می کنم
1-همیشه شاعر باید از گزاره هایی که مخاطب پیش بیني می کند پرهیز کند "قسم به پاکترین ایه های قرانی "از چنين مشكلي بر خوردارست ضمن اینکه اضافه كردن صفت پاكترين به ایه های قران به لحاظ شعری مشکلی ندارد اما به لحاظ محتوایی بي ايراد نيست وقتی که ما اعتقاد داریم که تمام ایات قران از خزانه مطلق صادر شده است آوردن صفت هاي عالي و بر تر که ریشه در نسبیت دارد خطا است و اين جاست كه كارشناسان ديني بايد وارد شوند و اين تذكر را به شاعر و بسياري از آييني سر ا ها بدهند گه متاسفانه كمتر به لحاظ محتوايي اشعار اييني مورد بررسي قرارمي گيرد به محض اينكه شعر در ساحت امامان گفته مي شود به به راه مي افتد و تحليل محتوا يي صورت نمي گيرد
2- در بیت دوم (مصراع دوم) توفقط به ضروت وزن امده است و اضافه به نظر مي رسد البته می توان نوعی تاکید را از آن برداشت کردت
3-در بند دوم ترکیب بند بیت "غلط اگر نکنم "تناسب با محور عمودی غزل ندارد و بيرون زده از كل شعر است البته ممكن است كه حقير متوجه اين ارتباط نيستم
4-ازمصراع "خودت بگو به علی تو چاه می اید "حقير چيزي نفهميدم يعني فقط فهميدم كه به علي بگو ايا چاه مي ايد كه اين برداشت مشكلي را حل نمي كند البته باز هم مي گويم شايد ضعف حقير در برداشت و درك شعر باعث طرح اين موضوع شده است
5-در غزل ماقبل اخر صفات بي نظير ترين و پر افتخار ترين جنبه تصويري و شاعرانه اي ندارند و حقير به شما شاعر محترم پيشنهاد مي كنم كه از به كار بردن اين اوصاف و دايره واژگان بدون تمهيد انديشي در شعر كمتر استفاده فرماييد چرا كه شعر را به شدت به شعار نزديك مي كند مخاطب بايد بي نظيري و افتخار را از داخل تصوير و مديوم شعر دريافت كند كه با هنر كلامي آميخته شده باشد اگر اين صفتها ا به صورت مجرد به كار روند هر كز كاركرد شاعرانه پيدا نمي كنند
به اين بيت توجه فرماييد "تو از هواي دل انگيز خانه ي بابا / جهاز مهر و وفامی بري براي علي / به جاي خود محفوظ كلامی هنري و شاعرانه است چرا که براي صفت هاي مهر و وفا تمهيد انديشي شاعرانه اي صورت گرفته است
6-در بند اخر دو سه بيت اول آن هيچ گونه جوهره شعري جز چند زنجموره ي احساسي و نه حسي كه فرق است بين حس و احساس ديده نمي شود ضمن اينكه تعبير به كجا فرار كند در شان حضرت علي نيست و با ز همان مشكل محتوايي گريبانگير شعر شده است كه بايد كارشناس ديني موضوع را حتما گوشزد كند
در صورتيكه شرح حقير را خوانديد از حوصله شما متشكرم